چای سیاه از برگ درختچهای به نام Camellia sinensis تهیه میشود، نوشیدنی بسیار خوشطعم و خوشرنگ است. این نوشیدنی که به صورت گرم و سرد سرو میشود دارای کافئین و همچنین سایر محرکها و آنتیاکسیدانها است. اگرچه نوشیدن آن به صورت گرم در کل جهان رایجتر است اما نوشیدن چای به صورت سرد نیز طرفداران خاص خود را دارد. تا انتهای این مطلب همراه ما بمانید زیرا قرار است اطلاعات خوبی در مورد نحوه نگه داری چای به شکل صحیح به شما ارائه دهیم.
اکسیداسیون چای چیست؟
فرآیندی به نام اکسیداسیون برگهای چای را از سبز به رنگ قهوهای مایل به سیاه تیره تبدیل میکند. شاید در مورد اکسیداسیون چای سوالی ذهنتان را به خود درگیر کرده باشد، اکسیداسیون چای به این معنی است که برگها در معرض هوای مرطوب و غنی از اکسیژن قرار میگیرند. اگر برگهای گیاه به صورت دستی چیده شود طراوت، تازگی و عطر خود را حفظ میکند. هرچه فرآیند تولید چای ارگانیکتر و دستیتر باشد در نهایت محصول تازهتری تولید و به دست مشتری خواهد رسید. تولیدکنندگان چای میتوانند میزان اکسیداسیون را کنترل کنند. چای سیاه به عنوان در دسترسترین چای، کاملا اکسید شده است اما فرآیند تولید چای سبز که دقیقا از همان گیاه به دست میآید، به این صورت است که اکسید نمیشود.
عصاره چای سیاه
عصاره چای سیاه گاهی اوقات به عنوان یک مکمل گیاهی فروخته میشود. گاهی اوقات، این مکمل شامل انواع دیگری از گیاهان، ویتامینها یا مواد معدنی است.
آیا چای تاریخ انقضا دارد؟
آیا چای تاریخ انقضا دارد؟
چای جزو آن دسته از مواد غذایی است که تا زمانی که به درستی نگهداری شود به ندرت فاسد میشود. چایهای قدیمی ممکن است در مقایسه با چای جدید طعم و عطر کمتری داشته باشند. چای در واقع «تاریخ انقضا» ندارد و نوشیدن آن در هر زمانی خطرناک نخواهد بود. با این حال اگر شما شرایط نگه داری چای را به خوبی رعایت نمایید، برای مدت زمان طولانیتری چای تازه خواهید داشت. معمولا چای از نظر مراقبتی شرایط خیلی خاصی را طلب نمیکند. اما شما میتوانید با رعایت چند نکته ساده به حفظ کیفیت چای خود کمک نمایید.
نگه داری چای برای مدت طولانی
اگر شما قصد نگه داری چای برای مدت طولانی را دارید باید به عوامل زیادی توجه کنید. اینکه شما چای را در یک ظرف در بسته بریزید کافی نیست. طعم بینظیر چای به دلیل وجود روغنها، عطرها و مولکول های طعم دهنده است. بنابراین هنگام نگه داری چای باید از روشی استفاده کنید تا این ویژگیها برای مدت طولانیتر باقی بمانند.
چگونه بفهمیم چای هنوز تازه است؟
برای اینکه متوجه شوید با گذشت زمان چای شما هنوز تازه است یا خیر، تنها راه حل این است که آن را دم کرده و بنوشید. اگر همچنان عطر و طعم خود را حفظ کرده بود مشخص است که تازه است. ولی اگر عطر و طعم آن تغییر کرده بود بهتر است آن را با چای تازه جایگزین نمایید. همچنین چای کهنه از نظر رنگ بسیار تیرهتر از چای تازه خواهد بود. مصرف چای کهنه هیچ گونه عوارضی نخواهد داشت، اما آن لذتی که نوشیدن چای تازه برای شما دارد را به دنبال نخواهد داشت.
انواع چای
انواع چای
وقتی صحبت از انواع چای به میان میآید چند دسته اساسی وجود دارد که درک نحوه پردازش چای و طعم آن هنگام دم کردن را آسانتر میکند. طیف گستردهای از انواع مختلف چای، شرایط رشد و روشهای فرآوری وجود دارد. حتی زمانی که از یک نوع چای و شرایط رشد و فرآوری مشابه استفاده میشود، چایهایی که در مکانهای مختلف رشد میکنند، ویژگیهای متفاوتی را به لطف محیط منحصر به فرد خود ایجاد میکنند. در هنگام نگه داری چای شما باید به انواع مختلف آن توجه کنید. انواع چای عبارت هستند از:
- چای سیاه
- چای سبز
- چای سفید
- چای اولانگ
- چای پوئر
- چای بنفش
- چایهای طعمدار
همه این چایها از گیاه چای کاملیا سیننسیس تهیه میشوند. هر یک از این چایهای به دلیل اختلافی که در روش برداشت و فرآوری دارند ویژگیهای منحصر به فرد خود را خواهند داشت. برخی از چایها بخار پز شده، برخی دیگر در تابه پخته میشوند. برخی اجازه دارند اکسید شوند و برخی خیر. برخی از چایها در هفته های اول فصل بهار و برخی دیگر در تابستان و پاییز برداشت میشوند. امروزه شش دسته اصلی چای وجود دارد که هر کدام دارای مشخصات و روشهای فرآوری متفاوتی هستند.
چای سیاه
جالب است بدانید که اکثر افراد فقط چای سیاه را به عنوان چای میشناسند. چای سیاه دارای کافئین نسبتا بالایی است. در مورد چای سیاه باید بدانید که تقریبا نصف یک فنجان قهوه کافئین دارد. کافئین موجود در چای افراد مختلف را با توجه به حساسیتها و بیوشیمی منحصر به فردی که دارند تحت تاثیر قرار خواهد داد.
این نوع چای رنگ تیره و طعم قویتری نسبت به سایر انواع چای دارد. برای تولید این نوع چای برگهای چای را برداشت میکنند و پس از آن که پژمرده شد به آرامی آن را خرد میکنند. برای تولید برخی از انواع چای سیاه از روشی به نام crush-tear-curl یا CTC استفاده میکنند که در چین و هند کشت آن بسیار مرسوم است.
آیا با سایر کشورهای تولیدکننده چای آشنا هستید؟ کشورهایی مانند سریلانکا، نپال، ویتنام و کنیا نیز تولید و صادرکننده چای سیاه هستند. چای سیاه چینی نسبت به سایر چایها سبکتر و ملایمتر است و معمولا به تنهایی و بدون افزودن شیر یا شیرین کننده مصرف میشود.
چای سبز
چای سبز
چای سبز نیز از گیاه کاملیا سیننسیس تهیه میشود. این نوع چای اغلب رنگ سبز روشن یا زرد دارد. آنها تقریبا نصف چای سیاه کافئین دارند. چای سبز پس از برداشت بلافاصله بخارپز یا در تابه پخته میشود تا فرآیند اکسیداسیون متوقف شود. همین عامل باعث شده برگهای چای سبز رنگ سبز روشن و طعم گیاهی و سبکی داشته باشد. چای سبز عمدتا در چین و ژاپن تولید میشود. در چین بلافاصله پس از برداشت به منظور جلوگیری از اکسیداسیون برگها بخارپز میشوند.
چای سفید
این نوع چای یک چای لطیف و کم فرآوری شده است که به شدت مورد توجه افراد خاصی است. چای سفید طعمی ملایم با ظاهری شفاف و تمیز دارد. چای سفید قبل از خشک شدن و بستهبندی فرآوری میشود. این نوع چای عمدتا در چین به ویژه در استان فوجیان، جایی که تاریخچهای غنی دارد، تولید میشود. کشورهایی مانند نپال، تایوان و سریلانکا نیز این نوع چای را تولید میکنند.
چای اولانگ
این نوع چای یک چای نیمه اکسید شده است که آن را در جایی بین چای سیاه و سبز از نظر اکسیداسیون قرار میدهد. معمولا این چای به رنگ زرد کم رنگ تا کهربایی خواهد بود. چای اولانگ برداشت و خشک شده و سپس تحت اکسیداسیون جزئی قرار میگیرد. با توجه به نوع اولانگ، آنها ممکن است فقط برای مدت کوتاه یا مدت زمان طولانی تحت اکسیداسیون کاملتری قرار گیرند. چای اولانگ عمدتا در چین و تایوان تولید میشود. مناطقی که در چین مشغول کشت این نوع چای هستند، عبارت هستند از کوههای Wuyi و Anxi که هر دو در استان فوجیان و استان گوانگدونگ است.
چای پوئر
انواع چای
این مورد یک چای قدیمی و نیمه تخمیر شده است که از نظر خصوصیات شبیه چای سیاه است. رنگ این چای قهوهای مایل به سیاه است. چای پوئر سرشار از کافئین هستند و تقریبا به اندازه چای سیاه کافئین دارند. روش تولید این چای در ابتدا شبیه به چای سبز است. برگها را برداشت و سپس بخارپز و یا تابه میپزند تا اکسیداسیون متوقف شود. پس از خشک شدن برگها، آنها تحت فرآیند تخمیر قرار میگیرند. این چای از شهر Pu-erh در استان یوننان چین سرچشمه گرفته است و هنوز هم عمدتا در همان منطقه تولید میشود. استانهای دیگر از جمله استان هونان و گوانگدونگ نیز مشغول تولید این نوع چای هستند.
چای بنفش
چای بنفش نوع نسبتا جدیدی از چای است و تنها چند سالی است که به صورت تجاری در دسترس قرار گرفته است. این چای از یک گیاه کمیاب تولید شده که به صورت وحشی در منطقه آسام هند رشد میکند. در حال حاضر چای بنفش عمدتا در کنیا، آفریقا تولید میشود. این چای طعم ملایم و کافئین بسیار کمی دارد. برای تولید چای بنفش برگها برداشت و خشک شده و قبل از خشک شدن تحت اکسیداسیون جزئی قرار میگیرند. هنگام دم کردن این چای به لطف رنگ منحصربهفرد برگهایش، رنگ بنفش مایل به قرمز روشن ایجاد میکند.
ماچا
ماچا نوعی چای سبز پودری است که در ژاپن رایج است. شما میتوانید آن را به صورت تکی و یا با لاته یا اسموتی خود مصرف نمایید. ماچا طعمی ملایم و کمی تلخ دارد. این چای از گیاهی تولید شده که حداقل سه هفته قبل از برداشت در سایه قرار میگیرند. این در سایه قرار دادن باعث افزایش کلروفیل در گیاهان و افزایش کافئین و ال تیانین موجود در چای میشود. چای ماچا اولین بار در چین در زمان سلسله تانگ تولید شد. استفاده رسمی از ماچا توسط راهبان ژاپنی به سرعت رشد کرد و محبوبیت آن به طبقات بالای ژاپن گسترش یافت.
چایهای طعمدار
تمامی انواع چای که در بالا ذکر شد را میتوان با انواع ادویهها، گیاهان، میوهها و گلها طعمدار کرد. این مواد اضافی باعث میشوند تا چای طعم بینظیری به خود بگیرد. طعمهای اضافه شده به چای میتواند از شیرین، تند تا دودی و هر چیز دیگری متفاوت باشد.
چایهای طعمدار
نحوه نگه داری چای به شکل صحیح و اصولی
موثرترین راه برای تازه نگه داشتن چای استفاده از ظرف های مخصوص چای است. ظروف شیشهای تنها در صورتی مورد قبول خواهند بود که در یک کشو یا کابینت تاریک نگهداری شود. عوامل متعددی در نگه داری چای دخیل هستند. اما مهمترین این عوامل عبارت هستند از:
-
هوا
قرار گرفتن چای در معرض هوای آزاد باعث میشود رطوبت و عطر را به خود جذب کند که موجب از بین رفتن طعم چای میشود. همچنین هوا فرآیند اکسیداسیون را تسریع کرده که میتواند باعث از بین رفتن طعم یا کهنگی چای شود. بهتر است چای را در یک در بسته نگهداری کنید تا کمتر هوا به آن برسد.
-
رطوبت و نگه داری چای
چای باید در جای خشک نگه داشته شود. هرچه محلی که چای را نگهداری میکنید، خشکتر باشد عطر و طعم آن بهتر حفظ خواهد شد. قرار گرفتن چای در معرض رطوبت نه تنها طعم و عطر آن را عوض میکند، بلکه باعث ایجاد کپک زدگی نیز خواهد شد.
-
نگه داری چای و میزان نور
اگر چای را در محلی نگه دارید که نور به آن برخورد کند باعث آسیب شیمیایی چای میشود. بهتر است چای در یک ظرف مات و یا در محیطی تاریک که نور به آن نمیرسد، نگهداری شود. سعی کنید تا جای ممکن از تابش مستقیم نور خورشید به چای جلوگیری نمایید.
-
دما
دمای بالا باعث افزایش سرعت اکسید شدن چای خواهد شد و تازگی آن را از بین میبرد. به همین دلیل، نگهداری در محیط خنک مهم است. گاهی اوقات توصیه میشود که انواع خاصی از چای مانند چای سبز را در فریزر نگهداری کنید تا طراوت بیشتری داشته باشند.
-
زمان
زمان یکی از بزرگترین عواملی است که میتواند طعم و تازگی چای را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. نگه داری چای برای طولانی مدت نهایتا 1 تا 2 سال امکانپذیر است. با این حال باید بدانید که چایهای کیسهای نهایتا سه تا چهار ماه دوام خواهند آورد. چای سبز و اولانگ روشن، که کمترین زمان ماندگاری را دارند، باید در عرض چهار تا شش ماه مصرف شوند.
-
نگه داری چای در ظرف یا سطل پلاستیکی یا جعبه چای
اگر چای کیسهای میخرید، آنها را در جعبه اصلی خود یا در ظرف یا سطل پلاستیکی نگهداری کنید. برگهای چای خشک هستند، یعنی 97 درصد رطوبت خود را از دست دادهاند و در نتیجه مستعد جذب رطوبت و رایحههای قوی هستند. از آنجایی که چای بلافاصله بوهای اطراف را به خود جذب میکند، بنابراین توصیه میشود که در کمدهای مواد غذایی همراه با ادویهها، گیاهان، قهوه یا سایر غذاها و نوشیدنیهای با بوی تند مثل سیر یا فلفل نگهداری نشود. تا جای ممکن از خرید چایهای فلهای خودداری کنید. بلافاصله بعد از خرید چای آن را به ظرف مخصوص خود انتقال دهید.
فواید نگه داری چای به روش صحیح
فواید نگه داری چای به روش صحیح
- حفظ عطر و طعم بینظیر چای
- محافظت از آنتیاکسیدانها و ویتامینها
- صرفه جویی در پول و هزینهها
- ماندگاری بیشتر
استفاده از چای کهنه برای مصارف مختلف
آیا نمیدانید با یک کابینت پر از چای قدیمی چه کار کنید؟ اگر مقدار زیادی از چای شما کهنه شده است، لزوما نباید آنها را در سطل زباله بیاندازید. خوشبختانه، چای موارد مصرف متعددی دارد. برخی افراد از چای قدیمی خود در کمپوست استفاده میکنند، این کار باعث میشود یک ماده غنی از نیتروژن به خاک کمپوست اضافه شود. حتی برخی از مردم از چای قدیمی به عنوان آبرنگ یا برای رنگ کردن پارچه یا کاغذ استفاده میکنند. جالب بود نه؟
سخن پایانی
از آنجایی که چای یک نوشیدنی مقرون به صرفه و اغلب مورد پسند اکثر افراد است، در سراسر جهان مورد استفاده قرار میگیرد. اما یکی از مهمترین مسائلی که برای مصرفکنندگان به وجود خواهد آمد این است که چای تا چه زمانی تازه باقی میماند و نحوه نگه داری چای به طرز صحیح چگونه است. در این مطلب سعی کردیم اطلاعات مفید و مختصری را درباره نحوه نگه داری چای به شما ارائه دهیم. امیدواریم برای شما عزیزان مفید واقع شده باشد. از اینکه همراه ما بودید از شما ممنونیم. چنانچه سوالی داشتید برای ما کامنت بگذارید، به زودی پاسخ خواهیم داد.